Vieze doekjes, een molen die nog nooit uit elkaar gehaald is, een plakkaat grijs uitgeslagen melk op een stoompijp en filterdragers die nu zwart zijn in plaats van een glimmende metaalkleur. Een kleine opsomming van de materiële wanorde die ik nog wel eens tegen kom.

Ik verbaas me er echt over hoe vies er gewerkt wordt in de horeca. Of nog erger, de keuken is blinkend schoon maar naar de espressomachine wordt niet omgekeken. En nee, er komen echt geen kaboutertjes ’s nachts schoonmaken.

Hoe moeilijk kan het zijn om tijdens het werken een doekje over de stoompijp te halen? Of aan het einde van de dag de machine te blindfilteren?

Voor iedereen die geen idee heeft hoe je je materiaal schoon kunt houden en je espresso beter kunt laten smaken (goh, ik proef geen asbak meer) en voor iedereen die bovenstaande voorbeelden tegen komt, hier een schoonmaak stappenplan.

Doekjes

Begin met het gebruiken van doekjes om tijdens het koffiezetten je machine schoon te houden. Microvezel is een veel gebruikt materiaal en kun je makkelijk wassen en dus hergebruiken. Gebruik minstens drie doekjes, een voor op de driptray, een voor de stoompijp en een voor de bar.

Belangrijk is wel dat je het doekje ook echt alleen voor een doeleinde gebruikt, ga niet met je melkdoekje de machine schoonmaken of met het bardoekje de grond. Voorkom kruisbesmetting.

TIP: gebruik een kleurcode.  Bijvoorbeeld groen voor Melk, Blauw voor driptray en Geel voor de bar en vervang regelmatig op de dag de doekjes voor nieuwe.

De doekjes kun het beste als volgt gebruiken:

  • Elke keer dat je water door de groep flushed maak je je driptray nat. Door elke keer dit weg te vegen met een doekje dan voorkom je dat de onderkant van je kopje vies wordt.
  • Gebruik het doekje voor de stoompijp elke keer als je melk hebt op geschuimd. Poets alle melkresten van de stoompijp door het doekje een beetje nat te maken. Hierdoor voorkom je dat het direct aankoekt en er allemaal bacteriën ontstaan.
  • Om je filterdrager elke keer schoon en droog te maken voordat je weer nieuwe koffie gaat malen kun je heel goed een (donkere) theedoek gebruiken. Hang deze dicht bij de molen of aan je sloof.

Blindfilteren en borstelen

Wil je goede en vooral lekkere koffie gaan zetten? Dan zul je ook goed voor je materiaal moeten zorgen. Je kunt ook geen sterren diner serveren als de keuken smerig is.

Een schoonmaakhandeling die je elke dag moet uitvoeren is blindfilteren. De machine neemt elke keer tijdens het zetten een beetje koffie (inclusief olien en vet) mee de machine in. Zodra je dit niet goed wegspoelt gaat het aankoeken waardoor het blokkades en vieze smaakjes veroorzaakt.

Vervang daarom aan het einde van de dag je filterbakje voor een blindfilter en draai deze in de machine. Zet de watertoevoer tien keer drie seconden aan en kijk daarna eens in de blindfilter. Ga net zolang door totdat je alleen nog schoon water ziet.

Om de zetgroep nog wat schoner te maken kun je voordat je begint met blindfilteren een borstel gebruiken om extra koffierestjes weg te poetsen. Herhaal deze handelingen elke dag en gebruik eventueel een speciaal schoonmaakmiddel dat je in de blindfilter kunt doen.

Sommige plaatjes van de sproeikop kun je verwijderen door het losdraaien van een schroef of een soort hevel te gebruiken. Vraag je monteur/verkoper of dit ook bij jouw machine het geval is, dan kun je nog beter schoonmaken.

Filterdragers schoonmaken

Was je er al achter gekomen dat het filterbakje ook uit de filterdrager kunt halen? Heel goed! En dan nu de binnenkant ervan schoonmaken.

De binnenkant van een nieuwe filterdrager heeft een glimmende metaalkleur. Doordat er elke dag vele stroperige espresso langs vloeien zul je zien dat na verloop van tijd de kleur verandert in zwart. Het is de bedoeling dat je dit wegpoetst.

Zie jij het verschil? ;-)

Zie jij het verschil? 😉

Aangekoekte oliën geven namelijk smaak af en zorgen ervoor dat het gaatje in de filterdrager verstopt kan raken, dus maak dit elke dag schoon. Een borstel of doek kan je hierbij helpen.

Pas op met schuursponsjes!

Ook al maak je bij elke nieuwe espresso je filterbakje eerst schoon en droog met een theedoek, de onderkant van het bakje (dat je niet ziet) wordt ook vies. Spoel het bakje elke dag even schoon met water.

TIP: Wat je ook kunt doen is de filterdrager en het bakje los van elkaar in een bak met water zetten waarin wat speciaal schoonmaakmiddel in opgelost is en dit een nacht laten staan. Zo kan het een tijdje schoonweken. Spoel het wel de volgende dag goed schoon en loop alles even na.

Melkkannen

Wat doet melk als het warm wordt? Yes, aankoeken! Gebruik je steeds dezelfde kannen dan zie je na een paar keer opwarmen een mooie witte laag ontstaan. Spoel je kannen tijdens het werk geregeld uit met koud water.

Geen goed idee is om de kannen zonder eerst om te spoelen in de afwasmachine te doen. Het water in de afwasmachine is zo warm dat de melk alsnog aankoekt en je van loop van tijd een mooie grijs, bruine laag op de binnenkant van je kan ziet ontstaan. BAH!

De afwasmachine is sowieso niet echt een goed idee om je spullen in schoon te maken. Het wordt er allemaal niet beter op.

Molen

Wanneer heb jij voor het laatst de maalschijven van je maler schoongemaakt?

Wanneer heb jij voor het laatst de maalschijven van je maler schoongemaakt?

De molen is vaak een ondergeschoven kindje, de zwarte schaap van de familie. Als de hopper (het reservoir waar je de bonen in doet) leeg is of als je de schuif onder de trechter dicht doet kun je bij de maalschijven komen. Soms moet je hiervoor een schroefje of pinnetje losdraaien.

Hieronder enkele punten waar je rekening mee kunt houden om je molen op z’n best te laten presteren:

  • Je zult zien dat er in de maalkamer best wat koffierestjes ophopen. Je kunt dit met een borstel weg poetsen of zelfs de stofzuiger gebruiken. Let goed op want zie je nog steeds bruine randen? Dan is dat aangekoekte koffie die je echt even los moet bikken.
  • Andere onderdelen van de molen die onderhoud nodig hebben is de hopper zelf. Maak deze regelmatig schoon door er een vochtige doek door te halen of zelfs met de stoompijp stoom er in te blazen.
  • Heb je een molen met doseerhuis? Maak dan ook eens het doseerhuis helemaal vrij van koffieresten.

Ben je goed voor je materiaal dan is je materiaal ook goed voor jou. Door je te houden aan bovenstaande stappen kom je al een heel eind.

Hygiëne stopt alleen niet bij het gebruik van een doek en op de juiste manier blindfilteren. Hygiëne gaat ook over jezelf, was je je handen regelmatig? Haal je hand niet steeds door je haar/over je gezicht/door het eten.

Pak de kopjes op de juiste manier vast (hier ben ik echt allergisch voor!) en dat is dus niet met je vingers aan de bovenkant waar ik zo mijn mond aan ga zetten maar aan het oortje!

Hieronder nog een paar heerlijke gruwelfoto’s! Wees gewaarschuwd 🙂

Doe mij nog maar een lekker bakkie koffie!

Zie hier het resultaat van niet schoonmaken!

Zie je in een horecazaak een stoompijpje zoals dit? Dan kun je beter geen koffie bestellen.

Zie je in een horecazaak een stoompijpje zoals dit? Dan kun je beter geen koffie bestellen.

About Jessica Tolboom

Tot 2011 wist ik NIETS van koffie en pronkte er een Senseo op mijn aanrecht. Inmiddels ben ik Professioneel Barista & Baristatrainer en is mijn kennis over koffie door de jaren heen enorm gegroeid. Het leukste vind ik dan ook om mijn koffiekennis te delen met koffieliefhebbers.

  1. Wat een top artikel met Hoe je een koffiemachine echt schoon houd! Heb voor mijn collega’s gelijk de punten onder elkaar op papier gezet als instructies.

  2. Hoi Jessica,

    bedankt voor deze info..
    Een vraagje over de filterdragers;
    Kun je deze helemaal schoon krijgen zodat ze er weer als ‘nieuw’ uitzien?

    Groeten Arjan

    • Hi Arjan,

      Dat ligt aan hoe ze er nu uitzien.
      Wat je kunt doen is ze een nachtje in de week zetten met wat espressomachine schoonmaakmiddel en dan de volgende dag goed poetsen.

      Groet Jessica

  3. Interessant artikel! Ik zocht naar manier om waterslangetjes van binnen te reinigen. Door een tijdje niet in gebruik te zijn geweest is er wat aanslag ontstaan,
    Heb je een tip?

    • Hallo Angèle,

      Je hebt speciaal schoonmaakmiddel hiervoor. Meestal verkoopt de fabrikant van je machine dit en kun je het bij de witgoedwinkels of online kopen.
      Wat ook nog wel eens helpt is om het slangetje in een bak met heet water en wat afwasmiddel te leggen. Na een paar minuten in het slangetje zacht en kun je ophopingen eruit drukken. Goed naspoelen.

      Succes! Groet Jessica

  4. Waar Jean je professionele doekjes van dikkere kwaliteit kopen om machine schoon te maken en te houden ?

Plaats een reactie