Gewone koffie, ik hoor het zoveel mensen bestellen. Maar wat is eigenlijk ‘gewone’ koffie? Hebben we het dan over smaak, soort drank of zetmethode? Of misschien wel een combinatie?

Eigenlijk wel apart en verwarrend dat we het drankje en de grondstof dezelfde naam hebben gegeven. En tja, wat is anno 2017 nog ‘normaal’?

Wat is jouw definitie van een gewone koffie?

Nemen we een kijkje bij onze buren in Duitsland dan krijg je een weliswaar van behoorlijk volume maar slappe bak geserveerd wanneer je een ‘Kaffee’ besteld. In de meeste Amerikaanse restaurants krijg je een ouderwetse filterkoffie en Italië een espresso geserveerd als we om ‘coffee’ of ‘café’ vragen.

Smaak technisch gezien neigt een gewone koffie (voor het gros van de Nederlander) naar DE rood merk. Volle body, nagenoeg geen complexiteit en aciditeit, beetje zoet en bitter. Of zit ik er dan helemaal naast? Wat is jouw definitie van een ‘gewone koffie’?

Misschien heb je het dan niet over smaak maar over de soort drank. Pas de afgelopen jaren zijn we volop espresso en espresso gebaseerde dranken gaan drinken. Maar nog steeds krijg je geen espresso als je om een ‘(gewone) koffie’ vraagt.

Vroeger dronken we, zowel thuis als in de horeca volop filterkoffie en dan ook meteen in behoorlijke grote hoeveelheden. Volumes van 150-250ml  valt voor ons Nederlanders allemaal in de categorie ‘gewoon’.

Als ik zo even snel om me heen kijk in een ‘gewone’ horecazaak zie ik dat deze hoeveelheden nog steeds de norm zijn voor een ‘gewone koffie’ en niet het 25-35ml drankje dat we inmiddels zo hebben omarmt en desondanks als ‘echte koffie’ zijn gaan beschouwen.

Wat is er dan met de filterkoffie gebeurd?

Ondanks we ons nog steeds vasthouden aan het volume van vroeger is de manier van koffie zetten, de zetmethode, totaal veranderd en daarmee ook de drank die we drinken.

De filterkoffie is (in mijn opinie: helaas en onterecht) een stille dood gestorven en massaal ingewisseld voor de espressomachine. Nu is een espressomachine gemaakt om, jawel.. espresso te zetten. Dat kleine 25-35ml drankje vol smaak dat Italianen en zuid-Europeanen als ‘gewone koffie’ zien.

Dus nu moet je als barista ‘iets met een espresso’ zetten om tot een gewone koffie te komen. De twee methodes die je het meest voorbij ziet komen zijn de drankjes Lungo en Americano.

Een lungo is zoals de naam eigenlijk al zegt een lange espresso.

Waar we voor een espresso ongeveer een ratio van 1/2 aanhouden (1 deel koffie op 2 delen water) zie je bij een ‘klassieke’ lungo een ratio van 1/3 of soms 1/4 . In Nederland vinden we dat nog veel te weinig volume en heeft een lungo eerder een ratio van 1/7 of meer.

Het resultaat heeft weliswaar het volume wat we verwachten maar qua smaak is het een en al bitters.

Hoe maak je een lungo?

De lungo is vaak waarom horecaondernemers een extra molen kopen. Een molen gebruiken ze voor ‘gewone koffie’ en de andere voor espresso gebaseerde drankjes. De molen voor de lungo staat een stuk grover ingesteld zodat het water er makkelijk doorheen loopt en vult zo in no-time het kopje.

Het lijkt effectief en makkelijk te maken en dat is het misschien ook wel, maar heb je ooit een echt lekkere lungo geproefd?

Toch gek eigenlijk dat we met een dure espressomachine een lungo of americano zetten.

Dikke kans dat we smaakpotentieel laten liggen en er dus veel meer uit kunnen halen. Want waar je bij een espresso drankje steeds meer kennis en dus weegschalen, molens en receptuur ziet is de lungo nog steeds een ondergeschoven kindje.

Stel jij je lungo af op smaak? Heb je gespeeld met ratio’s totdat je tot een ideaal recept kwam? Of is het kopje de maatstaaf? En de gedachten: ik krijg geen klachten dus zal het wel goed zijn.

Hoe maak je een americano?

Een americano is een andere optie. Hierbij verdun je een (dubbele) espresso met heet water. Soms wordt het water en espresso apart geserveerd zodat je dit zelf naar smaak kunt samenvoegen. Meestal zie je dat de espresso op heet water geserveerd wordt. En de echte liefhebber haalt ook nog eens de crema van de koffie. Probeer maar eens.

Persoonlijk heeft de americano mijn voorkeur van deze twee opties. Een goed gezette espresso met water verdunt vind ik vriendelijker en lekkerder dan een waterige, bittere kop koffie (maar ik sta altijd open voor suggesties en smaaktestjes).

Toch gaat mijn grote liefde wel uit naar filterkoffie. Ik geniet het meeste van een filterkoffie waarin ik een scala aan aroma’s en smaken kan terug vinden.

Kunnen we hier weer een ‘(on)gewone koffie’ van maken alsjeblieft?!

About Jessica Tolboom

Tot 2011 wist ik NIETS van koffie en pronkte er een Senseo op mijn aanrecht. Inmiddels ben ik Professioneel Barista & Baristatrainer en is mijn kennis over koffie door de jaren heen enorm gegroeid. Het leukste vind ik dan ook om mijn koffiekennis te delen met koffieliefhebbers.

  1. ja, ik hou toch het meest van de filterkoffie, maar nu zet ik die meestal in de cafetierre. Dan heb je ook profijt van de vele andere stoffen in koffie die een filter tegen houd.

    ik ken oudjes hier in het woonzorgcentrum (80+)die echt al hun hele leven lang dezelfde koffie drinken. DE of Van Nelle. Ik heb daar wel respect voor dat ze zich niet laten verleiden door de vele marketing voor hippere koffie en zetmethoden. Laat die barista’s eens blind supermarktkoffie proeven en zeg erbij dat het zeer exclusief is….. kan je lachen.

    Altijd dezelfde constante smaak, wil de consument dat écht? De oudjes wel denk ik. Toch heeft DE knappe blenders.

    Wat dat betreft ben ik ook een echte Hollander. Hou niet van koffie uit senseo of masjien. En vergelijk de prijzen is. Wat wordt er flink geld verdiend aan een doos cupjes of speciale balen.

Plaats een reactie